سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: مستند «قمار» ساخته سیدمهدی دزفولی از جمله آثار حاضر در بخش مسابقه یازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار بود. این مستند، به ماجرای «مکفارلین» و پشتپردههای آن میپردازد.
«مکفارلین» شاید یکی از اسامی مهم در تاریخ معاصر ایران باشد که البته برای گوش ایرانیان، روزنامهها و رسانههای داخلی چندان آشنا نیست. این نام همچون همه سرنخهای مهم سیاسی و استراتژیک با دریافت برچسب مصلحتاندیشی و اقتضائات ملی (بخوانیم شخصی) مغفول مانده است. شاید اگر ماجراهای مکفارلینها در ایران بیشتر در افکار عمومی مورد کندوکاو و بررسی قرار میگرفت، امروز بسیاری از اتفاقات ناخوشایند برای این ملت به وقوع نمیپیوست.
مستند «قمار» با تمام نقدهای ساختاری، روایی و فنی که میتوان به آن گرفت، توانسته است تا حدی خط داستانی قابلقبولی از ماجرای مکفارلین به مخاطب ارائه نماید، هرچند نگاه نویسنده و کارگردان بیشتر به جنبه داخلی این رخداد مهم تاریخی بوده است، اما نگاه مکارانه استکبار و سیاست روباهصفتانه امریکا در مواجهه با چالشهای کشورهای غیرهمسو با خود را میتوان در خط داستانی این مستند حس کرد. همواره نظام استکبار جهانی سعی دارد اگر نمیتواند با یک حکومت و تفکری به صورت مستقیم وارد نزاع شده و پیروز شود، در عوض به سمت تغییر نرم آن تفکر و حکومت حرکت میکند و این امر برای آنها با حمایت و ارتباط مستقیم و غیرمستقیم با سیاسیون و عوامل تأثیرگذار میانهرو حاکمیت و جامعه هدفشان آغاز میشود. مکفارلین نوک خنجر زهرآگین جنگ نرم استکبار بر تن این ملت است.
همانگونه که مستندساز خود نیز اشاره میکند با کمبود منابع و مستندات مواجه است چراکه از سویی این ماجرا در ایران همیشه خط قرمز برخی سیاسیون بوده و است و از سوی دیگر مدتزمان زیادی از این واقعه گذشته و فقر فهم و شجاعت سیاسی در برخی سیاسیون باعث میشود منابع بسیاری از این ماجرای تاریخی با فوت عوامل و عدم بررسی نهادهای مربوط بسوزد و از میان برود، اما دزفولی در ساخت این مستند توانسته است به رغم پینگپنگهای روایی نابجا در خط داستانی، شروع قابلقبولی داشته باشد و با شرح معقولی از پژوهشهای خود در روند روایت، در پایان سؤال خوبی در ذهن مخاطب ایجاد کند.
منبع: روزنامه جوان